DIY Beton karıştırma – Gelişmiş karıştırıcı içeriği & teknikleri
Basit beton karıştırma konusunda olayın özünü bir defa anladığınızda bu muhteşem inşaat malzemesi ile ilgili – ki buna benzer aslında çok fazla da malzeme bulunmamaktadır - yeni beton teknolojilerini ve konuyla ilgili sınırların neler olduğunu öğrenebilirsiniz.
Çimento karışımınızda kullandığınız agreganın hacim ve tipini değiştirmek suretiyle farklı uygulama alanlarına yönelik farklı çeşitlerde betonlar elde edebilirsiniz. Genel itibariyle farklı agrega çeşitleri kullanmakta ki amaç bitmiş ürün olarak betonda güçlü ve tutarlı olmasını sağlamaktır. İleri beton teknolojileri ile ilgili aşağıda bir kaç örnek verilmiştir.
1) Betonda renk veya boya
2) Hafif beton
3) Yüksek mukavemette beton
4) Dekoratif beton
Aslında tüm bu örnekler beton ile yapılabilecekler konusunda ayzbergin sadece suyun üzerinde görünen kısmıdır. Günümüzde beton teknolojisi alanında yapılan araştırma ve geliştirme çalışmalarının vardığı en uç nokta metrelerce kalınlıkta olmakla birlikte transperan özelliğinden dolayı duvarın öbür tarafındaki bir nesnenin siluetinin görünebilmesine imkan veren betondur. Beton mukavemetinin ulaştığı sınır ise çelik hasırın mekanik desteğine ihtiyaç duymadan aynı mukavemeti sağlayabilen beton çeşitleridir. Beton mukavemetini ölçmek için kullanılan değer PSI olmakla beraber betonun dağılmadan önceki ana kadar dayanabildiği birim alan başına düşen güç miktarı mPa veya Mega pascal olarak tarafından ölçülebilir.
Renkli Beton
Betonun içine toz veya sıvı pigmentler katmak suretiyle ilginç ve dinamik renkler elde edebilirsiniz. Genel renkler kahverengi, kırmızı, gri, taba rengi ve diğer toprak renkleridir. Daha canlı beton renkleri elde etmek için normal çimento yerine saf beyaz renk Portland çimento ile normal kum yerine saf beyaz kum kullanabilirsiniz. Bu beyaz harç karışımı daha canlı renkler ve pigmentlere karşı daha iyi reaksiyon verecektir. Kullanacak olduğunuz pigment veya boya miktarı tamamen seçtiğiniz marka ile ilgilidir. Pigment veya boya alırken, küçük yerel dükkanlar yerine özel boyaların satıldığını ve daha fazla seçeneğin bulunduğu marketleri tercih etmeniz daha iyi olabilir.
Hafif beton
3:1 harç karışımında doğası gereği kumdan daha hafif olan agrega materyali kullanabilirsiniz. Sonuç daha hafif ancak çok daha zayıf bir 3:1 kum harcıdır. Hafif betonların pek çok uygulama alanı bulunmakta olup özellikle dekoratif amaçlı veya saksı imalatında sıklıkla kullanılabilir. Beton yapımında en çok kullanılan hafif agrega materyalleri aşağıda belirtilmiştir.
Vermikülit - bir mineral olup yoğun miktarda ve çoğunlukla “havuz tabanları” için havuz malzemesi dükkanlarında satılır. Göreceli olarak dayanaklı ancak baskılanabilir bir malzemedir. Vermikülitin yalıtım değerleri kumdan on kat daha yüksek olup vermikülit beton karışımı ses azaltılması ve yalıtımı amacıyla kullanılmaktadır.
Turf yosunu - 3:1 oranında harçta kum yerine turf kullanmak betonu olması gerekenden hatta vermikülit betonundan bile çok daha fazla dayanıksız hale getirecektir. Beton yüzeyi toprağımsı bir görünümde olacak ve diğer karışımlar ile karşılaştırıldığında perdahlama ve diğer detayların çalışılması zor olacaktır.
Talaş – Talaş da hafif beton üretmek için kullanılabilecek bir diğer kolay bulunabilir ve ucuz karışım materyallerinden biridir. Talaş beton dokusunu kaba ve kararsız bir hale getirmesinin yanısıra ahşap içeriği betonun rengini bozarken ilginç ve kendine has bir beton dokusu yaratır. Çok fazla talaş betonu çok hızlı bir şekilde ve kabul edilemeyecek ölçüde zayıf kılar –aynen vermikül ve turf yosunun da olduğu gibi.
Perlit – Bahçelere yönelik olarak çok sık kullanılan perlit bembeyaz rengi ile son derece farkedilebilen bir malzeme olup dokusu köpük (strafor) boncuklarına benzer. Perlit kullanmanın en büyük avantajı beyaz renkli olmasıdır. Dokunduğunuzda vermiküle benzer bir his yaratır ancak vermikül ile yapılan beton perlit ile yapılan beton ile karşılaştırıldığında çok daha kolay çalışılınabilir ve perdah yapılabilir
Genellikle 2 veya 3 kova kum yerine bir başka malzeme kullanbilirsiniz.Vermikül kum kullanmadan doğrudan çimento ile karıştırılabilir ve yüzme havuzu zemini gibi pek çok yer için gerekli dayanıklığa sahip olabilir. Diğer agregatlar kendi ağırlığı ile kırılabilen bir betonun ortaya çıkmasına yol açar.
Yüksek mukavemetli beton
Yürüyüş yollarında kullanılan betonun mukavemeti ortalama 10-15 mPa iken bina temellerinde kullanılan beton mukavemeti 20-25 mPa’dan başlar. Yüzme havuzu inşaatları gibi inşaat işlerinde kullanılan ticari betonların mukavemeti ise 35 mPa’ya yakındır.
3:1 harç karışımında beton mukavemetini artırmak mühendislik ve test yapmayı gerektirir. Betonunuzu bir hazır beton santralinden sipariş vermeniz durumunda ihtiyacınız olan beton mukavemetini belirtebilirsiniz. Karışımı kendinizin yapması durumunda ve yaptığınız betonun ihtiyacınızı karşılayacak ölçüde sağlam olmasını istiyorsanız bir keç şey yapabilirsiniz..
Cam elyafı – Cem elyafı ve fiberglas betonu uyumlu derecede güçlü yapan ve karıştırma işlemi sırasında kılcal çatlakların oluşmasını engelleyen katkı maddeleridir.
Su azaltıcı - betona su yerine koyabileceğiniz bir maddedir. Su azaltıcı viskoziteyi artırıken betonun nihai mukavemetine etki etmeden çimentonun işlenebilirliğini inanılmaz derecede artırır. Betona ne kadar çok su katarsanız neticede elde ettiğiniz beton o kadar zayıf olur. Su azaltıcı yerine çimentonun karıştırılabilmesine imkan verecek ve en sağlam haline gelebilmesini sağlayabilecek minimum oranda su kullanmanızda yeterli olacaktır..
Toz katkı maddeleri - Silis tozu veya uçan kül gibi yüksek densititede toz kombinasyonları betonu potansiyel olarak daha sağlam hale getirirken büyük parçalı agregaların kapatamadığı mikroskopik boşlukları doldururlar. Ancak bu toz şeklindeki katkı maddeleri çalışılması tehlikeli maddelerdir zira solumanız durumunda çok kolay bir şekilde akciğerlerinize dolabilirler.
Dekoratif Beton
Kum yerine cam veya renkli taşlar, plastik parçaları veya metal, kaucuk veya aklınıza gelen her türlü maddeyi kullanabilirsiniz. Bu tür betonları biz beton tamamen kuruduktan sonra betonun üst kısmında sıkıca yerleşik olmalarını istediğimizde kullanırız. Küçük renkli parçaların içinde yer aldığı betonlar son derece yaygın olup muhtemelen sizinde karşılaştırığınız bir beton türüdür. İçinde küçük memmer parçalarının veya mikroçiplerin olduğu betonlar ile de karşılaşabilme olasılığınız bulunmaktadır. Sadece basit bir takım uygulamalar ile heykeller, havuz kenarları, suni kayalar, havuzlar, şelaleler ve diğer dekoratif sanat eserleri yaratabilirsiniz.
Çimento karışımınızda kullandığınız agreganın hacim ve tipini değiştirmek suretiyle farklı uygulama alanlarına yönelik farklı çeşitlerde betonlar elde edebilirsiniz. Genel itibariyle farklı agrega çeşitleri kullanmakta ki amaç bitmiş ürün olarak betonda güçlü ve tutarlı olmasını sağlamaktır. İleri beton teknolojileri ile ilgili aşağıda bir kaç örnek verilmiştir.
1) Betonda renk veya boya
2) Hafif beton
3) Yüksek mukavemette beton
4) Dekoratif beton
Aslında tüm bu örnekler beton ile yapılabilecekler konusunda ayzbergin sadece suyun üzerinde görünen kısmıdır. Günümüzde beton teknolojisi alanında yapılan araştırma ve geliştirme çalışmalarının vardığı en uç nokta metrelerce kalınlıkta olmakla birlikte transperan özelliğinden dolayı duvarın öbür tarafındaki bir nesnenin siluetinin görünebilmesine imkan veren betondur. Beton mukavemetinin ulaştığı sınır ise çelik hasırın mekanik desteğine ihtiyaç duymadan aynı mukavemeti sağlayabilen beton çeşitleridir. Beton mukavemetini ölçmek için kullanılan değer PSI olmakla beraber betonun dağılmadan önceki ana kadar dayanabildiği birim alan başına düşen güç miktarı mPa veya Mega pascal olarak tarafından ölçülebilir.
Renkli Beton
Betonun içine toz veya sıvı pigmentler katmak suretiyle ilginç ve dinamik renkler elde edebilirsiniz. Genel renkler kahverengi, kırmızı, gri, taba rengi ve diğer toprak renkleridir. Daha canlı beton renkleri elde etmek için normal çimento yerine saf beyaz renk Portland çimento ile normal kum yerine saf beyaz kum kullanabilirsiniz. Bu beyaz harç karışımı daha canlı renkler ve pigmentlere karşı daha iyi reaksiyon verecektir. Kullanacak olduğunuz pigment veya boya miktarı tamamen seçtiğiniz marka ile ilgilidir. Pigment veya boya alırken, küçük yerel dükkanlar yerine özel boyaların satıldığını ve daha fazla seçeneğin bulunduğu marketleri tercih etmeniz daha iyi olabilir.
Hafif beton
3:1 harç karışımında doğası gereği kumdan daha hafif olan agrega materyali kullanabilirsiniz. Sonuç daha hafif ancak çok daha zayıf bir 3:1 kum harcıdır. Hafif betonların pek çok uygulama alanı bulunmakta olup özellikle dekoratif amaçlı veya saksı imalatında sıklıkla kullanılabilir. Beton yapımında en çok kullanılan hafif agrega materyalleri aşağıda belirtilmiştir.
Vermikülit - bir mineral olup yoğun miktarda ve çoğunlukla “havuz tabanları” için havuz malzemesi dükkanlarında satılır. Göreceli olarak dayanaklı ancak baskılanabilir bir malzemedir. Vermikülitin yalıtım değerleri kumdan on kat daha yüksek olup vermikülit beton karışımı ses azaltılması ve yalıtımı amacıyla kullanılmaktadır.
Turf yosunu - 3:1 oranında harçta kum yerine turf kullanmak betonu olması gerekenden hatta vermikülit betonundan bile çok daha fazla dayanıksız hale getirecektir. Beton yüzeyi toprağımsı bir görünümde olacak ve diğer karışımlar ile karşılaştırıldığında perdahlama ve diğer detayların çalışılması zor olacaktır.
Talaş – Talaş da hafif beton üretmek için kullanılabilecek bir diğer kolay bulunabilir ve ucuz karışım materyallerinden biridir. Talaş beton dokusunu kaba ve kararsız bir hale getirmesinin yanısıra ahşap içeriği betonun rengini bozarken ilginç ve kendine has bir beton dokusu yaratır. Çok fazla talaş betonu çok hızlı bir şekilde ve kabul edilemeyecek ölçüde zayıf kılar –aynen vermikül ve turf yosunun da olduğu gibi.
Perlit – Bahçelere yönelik olarak çok sık kullanılan perlit bembeyaz rengi ile son derece farkedilebilen bir malzeme olup dokusu köpük (strafor) boncuklarına benzer. Perlit kullanmanın en büyük avantajı beyaz renkli olmasıdır. Dokunduğunuzda vermiküle benzer bir his yaratır ancak vermikül ile yapılan beton perlit ile yapılan beton ile karşılaştırıldığında çok daha kolay çalışılınabilir ve perdah yapılabilir
Genellikle 2 veya 3 kova kum yerine bir başka malzeme kullanbilirsiniz.Vermikül kum kullanmadan doğrudan çimento ile karıştırılabilir ve yüzme havuzu zemini gibi pek çok yer için gerekli dayanıklığa sahip olabilir. Diğer agregatlar kendi ağırlığı ile kırılabilen bir betonun ortaya çıkmasına yol açar.
Yüksek mukavemetli beton
Yürüyüş yollarında kullanılan betonun mukavemeti ortalama 10-15 mPa iken bina temellerinde kullanılan beton mukavemeti 20-25 mPa’dan başlar. Yüzme havuzu inşaatları gibi inşaat işlerinde kullanılan ticari betonların mukavemeti ise 35 mPa’ya yakındır.
3:1 harç karışımında beton mukavemetini artırmak mühendislik ve test yapmayı gerektirir. Betonunuzu bir hazır beton santralinden sipariş vermeniz durumunda ihtiyacınız olan beton mukavemetini belirtebilirsiniz. Karışımı kendinizin yapması durumunda ve yaptığınız betonun ihtiyacınızı karşılayacak ölçüde sağlam olmasını istiyorsanız bir keç şey yapabilirsiniz..
Cam elyafı – Cem elyafı ve fiberglas betonu uyumlu derecede güçlü yapan ve karıştırma işlemi sırasında kılcal çatlakların oluşmasını engelleyen katkı maddeleridir.
Su azaltıcı - betona su yerine koyabileceğiniz bir maddedir. Su azaltıcı viskoziteyi artırıken betonun nihai mukavemetine etki etmeden çimentonun işlenebilirliğini inanılmaz derecede artırır. Betona ne kadar çok su katarsanız neticede elde ettiğiniz beton o kadar zayıf olur. Su azaltıcı yerine çimentonun karıştırılabilmesine imkan verecek ve en sağlam haline gelebilmesini sağlayabilecek minimum oranda su kullanmanızda yeterli olacaktır..
Toz katkı maddeleri - Silis tozu veya uçan kül gibi yüksek densititede toz kombinasyonları betonu potansiyel olarak daha sağlam hale getirirken büyük parçalı agregaların kapatamadığı mikroskopik boşlukları doldururlar. Ancak bu toz şeklindeki katkı maddeleri çalışılması tehlikeli maddelerdir zira solumanız durumunda çok kolay bir şekilde akciğerlerinize dolabilirler.
Dekoratif Beton
Kum yerine cam veya renkli taşlar, plastik parçaları veya metal, kaucuk veya aklınıza gelen her türlü maddeyi kullanabilirsiniz. Bu tür betonları biz beton tamamen kuruduktan sonra betonun üst kısmında sıkıca yerleşik olmalarını istediğimizde kullanırız. Küçük renkli parçaların içinde yer aldığı betonlar son derece yaygın olup muhtemelen sizinde karşılaştırığınız bir beton türüdür. İçinde küçük memmer parçalarının veya mikroçiplerin olduğu betonlar ile de karşılaşabilme olasılığınız bulunmaktadır. Sadece basit bir takım uygulamalar ile heykeller, havuz kenarları, suni kayalar, havuzlar, şelaleler ve diğer dekoratif sanat eserleri yaratabilirsiniz.